SANATTA 50. YIL // 16 KASIM – 15 ARALIK 2012 // ÖMER KALEŞİ // TEM SANAT GALERİSİ

SANATTA 50. YIL
16 KASIM – 15 ARALIK
2012 
ÖMER KALEŞİ
TEM SANAT GALERİSİ 

Ömer Kaleşi sanat ve resimle ilk olarak 1955’te Üsküp’te Davut Paşa Hamam’ındaki Henry Moore sergisinde tanışmıştı. Çok etkilenen Kaleşi, ailece Türkiye’ye göç etti ve ressam olma hayalini Türkiye’de İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi’nde gerçekleştirdi. 18 Ekim’de sanatçının, elli yedi sene önce ilk sanat heyecanını duyduğu mekân olan Davut Paşa Hamamı’nda, şimdi National Art Gallery, Balkanlardaki koleksiyonlardan toplanan otuz üç resimle bir anma sergisi açıldı ve katalog yayınlandı. 

Kaleşi sanatının 50. Yıl kutlamalarına İstanbul’da yirmi yedi senedir birlikte çalıştığı Tem Sanat Galerisi’nde 16 Kasım – 15 Aralık 2012’de yer alacak sergisiyle devam ediyor. Bu vesile ile Makedon yazar Jordan Plevneŝ tarafından yazılan “Ömer Kaleşi – Başlar” adlı kitap ta, yazarın hazır bulunacağı açılışta sanatseverlerle buluşacaktır. 

1932 doğumlu Ömer Kaleşi, Güzel Sanatlar Akedemisi’ndeki öğrencilik yıllarından bu yana sanatında, bireyin duygularını, yalnızlığını ve yaşam karşısında savaşımını soyut bir dille aktarma yolunu seçmiştir. Renk yoluyla düşüncelerini yansıtan sanatçı, özellikle kırmızı rengin çekim alanında bulunuyor. Resimlerindeki en önemli konunun insan, ancak sadece insanın bir detayı olan baş olduğunu ifade eden sanatçı,”başlarla başa çıkmam mümkün değil, ama bildiğim bir şey varsa, o da hayatımın sonuna kadar onları resmedeceğim,” diyor. Sanatçıya göre, bazı başlar direnirler; o zaman, tuvalin üzerinde meyvelerden oluşan natürmortlar veya satıcı çocuklarla elmalar oluşur. Fırça yerine hep spatülle çalışan Kaleşi, tuval üzerine yaydığı boyayı, çizgiye gerek görmeden içten dışa genişleyerek soyut bir doku ile figürsel öğeleri bütünleştiren kendine özgü bir yöntem uygular. 

Ömer Kaleşi, resminin çok yalın ve anlamlı yapısına yer yer eklediği çizgi ve oya ayrıntılarıyla derinliği, üçüncü boyutu da duyurmaktan geri kalmaz. Sanatçı, çalışmalarını üç « renkçi » döneme ayırır: kırmızı, siyah olmadan siyah ve beyaz olmadan beyaz. Kırmızı birçok kırmızının karışımı, koyu veya açık, sarı veya koyu yeşil. Siyah, koyu yeşil ile koyu kırmızının karışımı. Bu karışım siyaha yakın koyu bir renk vermekte. Beyaz, boş tuvalin beyazı. Renk olarak siyah ve beyaz sanatçının resminde asla kullanılmaz; kullandığı renklere göre Kaleşi dönemlerini şöyle açıklıyor: 

“Kırmızıyı İstanbul’da Güzel Sanatlar’da öğrenciyken ve mesleğimin başında kullanmaya başladım. Siyah, « Balkan Dramı » temasıyla 1993’te başladı ve Eski-Yugoslavya’daki (Hırvatistan, Bosna-Hersek ve Kosova) savaş boyunca devam etti. « Tuval beyazını » 1985 yılına doğru Derviş ve çobanlarla kullanmaya başladım ve bugüne kadar, son yirmi büyük tuvalimdeki yüz başla sürdürdüm.” Resminde tuvalin beyazını büyük bir saygıyla kullandığını belirten Kaleşi, kar gibi temiz ve beyaz olduğu için, onu olduğu gibi kabul ettiğini ve üzerine ne bir leke, ne bir imza veya tarih koymadığını ifade eder. 

Kırk küsur senedir Paris’te yaşamasına karşın Paris’le ilgili hiç resim yapmadığının farkına varan Kaleşi, 2004’ten sonra, Paris’te kesilen at kestanesi kütüklerini yollarda içleri boşalmış görünce, bu siyah deliklere hayalindeki başları yerleştirmeğe başladı. İnsan vücudunu andıran, bazen erotik bile olan bu ağaç gövdeleri resimlerine yansıdı. 

Ömer Kaleşi’nin son eserlerinin üzerinde iki tarih var: 1970 / 2010. Geçen yaz atölyesinde otuz senedir unutulan eski eserlerini bulan sanatçı, bunları teker teker ele alıp onlardan yeni resimler üretti. Bu işi yaparken de iki ustanın dediklerini hatırladı: Hocası Bedri Rahmi, ressam ne kadar resmini bozar yaparsa o kadar ressam olur, yani, deconstruction ve reconstruction, diyordu hep. Picasso da şunu demişti: Bir resim atölyede kaldıkça bitmiş sayılmaz, ancak atölyeden çıktığı zaman bitmiş olur. Sergide bu resimlerden de örnekler göreceğiz. 

Sergiyi galeride izlemek imkanını bulamayan sanatseverler, www.temartgallery.com adresinde devamlı güncel tutulan e.ağ sayfalarımızda sergiye, galeri sanatçılarına ve geçmiş sergi arşivlerine ulaşabilirler.

Valikonağı Cad., Prof. Dr. Orhan Ersek Sok. 14, Nişantaşı, 34365 İstanbul 
Tel: (212) 2470899, 2341346 Faks: 2479756 www.temartgallery.com








ÖMER KALEŞİ
1932’de Manastır ilinin Sırbica köyünde doğan sanatçı, 1950’de Üsküp Teknik Okulu’nu bitirdi. 1956’da Türkiye’ye göç etti. 1965’de İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nden, Bedri Rahmi Atölyesi’nden, mezun oldu. 1965’den bu yana yaşamını ve çalışmalarını Paris’te sürdürmektedir.

KİŞİSEL SERGİLERİ
1963      Robert Kolej Galerisi, İstanbul

1964      Şehir Sanat Galerisi, İstanbul

1965      Alman Kültür Merkezi, Ankara

1965      Galerija Kulturnog Centra, Belgrad

1965      Galerija Kulturnog Centra, Üsküp

1969      Galerija Kulturnog Centra, Priştine

1969      Galerija Kulturnog Centra, Üsküp

1975      Resim ve Heykel Müzesi, İstanbul

1975      Fransız Kültür Merkezi, Ankara

1976      Centre Culturel 17, Paris

1984      Galeri Baraz, İstanbul

1985      Artizan Galerisi, Ankara

1986      Tem Sanat Galerisi, İstanbul

1987      Galeri Mi-Ge, Ankara

1988      Centre Culturel Anatolie, Paris

1988      Tem Sanat Galerisi, İstanbul

1988      Galeri Mi-Ge, Ankara

1989      Türkiye Turizm Bürosu, Paris

1990      Sanat Yapım Galerisi, Ankara

1990      Tem Sanat Galerisi, İstanbul

1991      Galerie Art 50, Paris

1992      Halkbank Sanat Galerisi, Ankara

1993      Tem Sanat Galerisi, İstanbul

1993      Galerie Art 50, Paris

1995      Tem Sanat Galerisi, İstanbul

1995      Galerie Art 50, Paris

1996      Galeri Mi-Ge, Ankara

1996      Üsküp Şehir Müzesi, Üsküp

1997     Tem Sanat Galerisi, İstanbul

1999      Tem Sanat Galerisi, İstanbul

1999      “Le Drame Balkanique”, Nanterre Théâtre des Amandiers, Paris

1999      Galerie Zafira, Paris

2000      “Drame Balkanique” Elele, Paris

2001      Tem Sanat Galerisi, İstanbul

2001      Galerie Zafira, Paris

2002      “2 ème Rencontres autour de la Culture des Balkans,

             l’Albanie”, Bibliotéque Municipal, Falaise

2002      “Ömer Kaleşi a l’UNESCO”, Paris

2002      Théâtre de Montauban, Montauban, Fransa

2003      Tem Sanat Galerisi, İstanbul

2004      Arda Sanat Galerisi, Ankara

2004      Üsküp Şehir Müzesi, Üsküp

2004      National Art Gallery, Tiran

2004      The Kosova Art Gallery, Priştine

2005      Tem Sanat Galerisi, İstanbul

2005      Maison du Théâtre et de la Danse, Epinay-sur-Seine

2006      “Impressions of the Balkan”, Embassy of the Republic of Albania, The Hague

2007      Tem Sanat Galerisi, İstanbul

2007      “Hommage à Jacques Lacarrière, Türk Büyükelçilisi, Paris

2008      Arda Sanat Galerisi, Ankara

2009      Tem Sanat Galerisi, İstanbul

2009      İstanbul Fransız Kültür Merkezi / Tem Sanat Galerisi işbirliği,

             Fransız Kültür Merkezi, İstanbul

2010      Mairie du 13e, Paris

2010      Tem Sanat Galerisi, İstanbul



Grup Sergileri

1973      Salon de Mai, Paris

1974      Salon Réalités Nouvelles, Paris

1974      Salon de Mai, Paris

1979      Nouveau Salon de Paris, Paris

1981      Galerie Régine Lussan, Paris

1981      UNESCO Çağdaş Türk Sanatı, Paris

1981      Nouveau Salon de Paris, Paris

1982      Galerie M.I.C, Paris

1985      Centre International d’Art Contemporain, Paris

1986      Tem Sanat Galerisi, “Paris’te Türk Sanatçıları”, İstanbul

1986      Tem Sanat Galerisi, “İnsanlar”, İstanbul

1987      Galeri Mi-Ge, “Yaşayan Türk Resim Sanatından Işıtılar I”, Londra

1988      Galeri Mi-Ge, ” Yaşayan Türk Resim Sanatından Işıltılar II”, Lahey

1988      2. Uluslararası Asya-Avrupa Sanat Bienali, Ankara

1988      “Peintres Mediterranéens Contemporains”, Institut de Monde Arabe, Paris

1990      “PARİSTANBUL”, Cite International Des Arts, Paris

1990      “Paris’te Türk Sanatçıları”, Espace A.G.F. Richelieu, Paris

1991      “Çelebi’den Gürbüz’e, Sanatın Hizmetinde Beş Yıl”, Tem Sanat Galerisi,  

             Atatürk Kültür Merkezi, İstanbul

1991      Galeri Mi-Ge, ” Yaşayan Türk Resim Sanatından Işıltılar III”, Moskova

1991      Galeri MD, “Çekmeceler”, İstanbul

1992      Centre d’Art International,”Drawers”, Mulhouse

1993      La Licorne Bleue, “Regard de Jacques Lacarrière sur Quatre Artistes 

             Contemporains”, Flavigny

1993      Tem Sanat Galerisi, 3. İstanbul Sanat Fuarı, Tüyap, İstanbul

1996      “Türk Resminde Otoportre”, Yapı Kredi Kazım Taşkent Galerisi, İstanbul

1996      “Öteki” Çağdaş Sanat Sergisi, UPSD, Antrepo 1, İstanbul

1996      “Türk Resminde İnsana Bakış”, M.S.Ü. Resim ve Heykel Müzesi, İstanbul

1996      Tem Sanat Galerisi, 6. İstanbul Sanat Fuarı, Tüyap, İstanbul

1998      “Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Akademisi Mezunları Resim 

             Sergisi, Almati, Kazakistan

2000      “Turquoise 2000”, Yurt ve Dünya Sanat Galerisi, Espace Pierre Cardin, Paris

2000      “Yirmi Türk Yirmi Yunanlı Ressam, Aenaon, Athens

2000      Tem Sanat Galerisi, 10. İstanbul Sanat Fuarı, Tüyap, İstanbul

2000      “La Laiterie”, Centre Européen de la Jeune création, Strasbourg

2002      “İstanbul Asyakası – Galerilerin Seçimi ile Günümüz Sanatı”,

             Tem Sanat Galerisi, Marmara Universitesi GSF Sergi Salonları, İstanbul

2002      Ankart 2. Ankara Sanat Fuarı, Tem Sanat Galerisi, Çankaya Belediyesi  

             Çağdaş Sanatlar Merkezi, Ankara

2003      “Art İstanbul – Uluslararası Çağdaş Sanat Buluşması”, Tem Sanat Galerisi, 

              Lütfi Kırdar Sergi Sarayı, İstanbul

2004      “Çağdaş Bir Bakış”, Tem Sanat Galerisi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul

2004      “Çağdaş Türk Resim ve Heykel Sergisi”, 1. Prag Uluslararası Sanat Fuarı, 

              Tem Sanat Galerisi, Belediye Sarayı, Prag

2005      La Galerie d’Art Petenier, Namur

2006      “Contemporary Istanbul”, Tem Sanat Galerisi, Lütfi Kırdar Sergi Sarayı, 

             İstanbul

2007      “Hommage à Şkret Mualla”, Mairie du 8e Paris

2007      Ankart 7. Ankara Sanat Fuarı, Çankaya Belediyesi Çağdaş Sanatlar 

             Merkezi,  Ankara

2008      “Contemporary Istanbul”, Lütfi Kırdar Sergi Sarayı, İstanbul

2008      “Almelek’te Üç Kuşak”, Askeri Müze Harbiye, İstanbul

2008      “Ankart 9. Ankart Sanat Fuarı, 

             Çankaya Belediyesi Çağdaş Sanatlar Merkezi, Ankara

2008      “Entre – Deux, İstanbul – Paris”, Cite International des Arts, Paris

2008      “EÜ 3. Egeart Sanat Günleri, EÜ Atatürk Kültür Merkezi, İzmir